Opcje binarne - zarys

20 sierpnia 2009 r.

Produkty strukturyzowane, jako forma lokowania kapitału dla inwestorów indywidualnych, z każdym rokiem zyskują na popularności. Interesującą konstrukcje posiadają „struktury” oparte na opcjach binarnych, dzięki którym można w momencie podejmowania decyzji o inwestycji wiedzieć, ile dokładnie zarobimy, gdy spełniony zostanie określony scenariusz wydarzeń na rynku.

Charakterystyka produktów strukturyzowanych opartych na opcjach binarnych wymaga wcześniejszego wyjaśnienia zasad działania tego rodzaju instrumentów. Opcje egzotyczne mają bardzo indywidualny charakter. Z tego względu w literaturze nie występuje jednoznaczna definicja tego typu instrumentów. Przyjmuje się, iż opcje egzotyczne są pewną modyfikacją opcji standardowych. Łamana jest tutaj przynajmniej jedna z podstawowych zasad: dotyczących daty wygaśnięcia, ceny opcji, ceny realizacji czy też rodzaju instrumentu bazowego, obowiązujących w standardowych kontraktach opcyjnych. Uproszczając można stwierdzić, iż każda opcja nie będąca opcją standardową uznawana jest za opcję egzotyczną.

Opcje binarne należą do grupy najbardziej popularnych opcji egzotycznych. Cechą charakterystyczną tych instrumentów jest z góry określony dochód. Funkcja wypłaty jest zerojedynkowa – otrzymuje się określony dochód lub ponosi stratę w wysokości ceny opcji (premia opcyjna). Wypłata z opcji binarnej może mieć postać albo ustalonej z góry ilości gotówki (cash-or-nothing), albo aktywów bazowy lub nic (asset-or-nothing). Standardowa opcja binarna jest rodzajem zakładu między nabywcą a wystawcą. Inwestor zajmujący długą pozycję w opcji call zakłada, iż kurs instrumentu bazowego w dniu wygaśnięcia opcji będzie wyższy od kursu realizacji. Nie ma znaczenia, o ile będzie wyższy. Liczy się tylko to, aby kurs aktywa bazowego przekroczył kurs realizacji opcji w dniu jej wygasania. Z kolei inwestor, który otworzył długą pozycję w opcji put sądzi, że kurs aktywa bazowego znajdzie się poniżej ceny wykonania. Profile wypłaty zaprezentowane są na poniższych rysunkach:

.
Źródło: Opracowanie własne

Kwotowanie opcji binarnych następuje poprzez podanie stopy wypłaty. Jeżeli wypłata dochodu z opcji ma wartość pieniężną to jej poziom otrzymujemy poprzez przemnożenie ceny opcji (premii opcyjnej) i kwoty wypłaty. Dla potrzeb analizy profili wypłaty zostało przyjęte, iż stopa wypłaty jest większa od 2. W lepszym wyjaśnieniu działania stopy wypłaty warto posłużyć się przykładem. Inwestor zajmuje długą pozycję (long call) w opcji binarnej kupna na indeks WIG20. Kurs realizacji tej opcji to poziom 2000 pkt. Cena tej opcji to 300 zł (premia opcyjna), a dochód inwestora to 1000zł, jeżeli w dniu realizacji opcji indeks przekroczy poziom 2000 pkt. Wynika z tego iż stopa wypłaty to 3,33 ( 300*3,33 = 1000). Jeżeli indeks nie przekroczy poziomu 2000 pkt. to wystawca opcji zarobi premie opcyjną w wysokości 300 zł, a inwestor nabywający opcję zanotuje stratę w wysokości ceny opcji – 300 zł. Poziom stopy wypłaty wyznaczany jest na podstawie prawdopodobieństwa zdarzenia polegającego na osiągnięciu przez instrument bazowy poziomu jaki jest zawarty w kursie realizacji opcji binarnej. Jeżeli zdarzenie takie jest mało prawdopodobne to poziom wypłaty będzie stosunkowo wysoki. Jeżeli natomiast zdarzenie to jest wysoce prawdopodobne, to poziom wypłaty będzie stosunkowo niski. Przy zdarzeniach niemal pewnych stopa wypłaty może sięgnąć 1,001 premii opcyjnej.