Cukier

Słodki smak trzciny cukrowej znany był już około 10 tysiącleci temu mieszkańcom Nowej Gwinei, którzy mieli w zwyczaju żuć łodygi tej rośliny.

Do Europy cukier dostał się dzięki Aleksandrowi Macedońskiemu, przywiózł go z podbitych Indii, które jako pierwsze potrafiły uzyskać go z trzciny.

Szacuje się, że w 2008 roku produkcja cukru wyniesie około 167 milionów ton (wzrost o 3,1 miliona ton w stosunku do roku ubiegłego), natomiast zapotrzebowanie 155 milionów ton (o 5,6 miliona ton więcej niż przez rokiem).

Obecnie produkcją cukru zajmuje się około 100 krajów, z czego 78% to cukier trzcinowy. Jest on tańszy w otrzymywaniu od tego pochodzącego z buraków cukrowych.
Poniższa tabela przedstawia 10 największych producentów w podziale na poszczególne kraje:

Głównymi ośrodkami handlu tym surowcem są ICE, New York Board of Trade, London International Financial Futures and Options Exchange, Commodities & Futures Exchange (Brazylia), The Tokyo Grain Exchange, Sofia Commodity Exchange. Standardowy kontrakt opiewa na 112 000 funtów cukru trzcinowego, transakcje zawierane są w dolarach amerykańskich.

Na wielkość produkcji cukru w Europie duży wpływ ma Unia Europejska. Zajmuje się ona regulacją rynku od 1968 r., co ma dwa podstawowe cele. Pierwszym jest stabilizowanie cen cukru i buraków cukrowych i utrzymywanie ich na stosunkowo wysokim poziomie, co zagwarantować ma opłacalność produkcji. Drugim celem jest zapewnienie uprawcom i producentom dopłat do eksportu, który zazwyczaj odbywa się na bardzo niskich poziomach cenowych.

Podczas gdy Unia Europejska stara się chronić interesy producentów wydawać by się mogło, że USA robi na odwrót. Prowadzona tam polityka powoduje, że dzięki dopłatom cena cukru jest dwukrotnie wyższa od cen w pozostałych krajach. Wpływa to jedynie na poprawę sytuacji zaledwie garstki największych producentów, podczas gdy godzi w interesy zarówno mniejszych jak i konsumentów.

Najbardziej popularnymi roślinami, z których wytwarza się ten słodki surowiec są wspomniane wcześniej cukrowe buraki i trzcina. Może mieć postać kryształków i proszku (cukier puder).
Należy do rodziny określanej mianem węglowodanów i znaleźć możemy go w większości artykułów spożywczych. Poza oczywistym słodzeniem herbaty, kawy, czy też dodawaniem go dla poprawy smaku innych artykułów, cukier wykorzystywany jest również do produkcji etanolu będącego ważnym składnikiem biopaliwa. Prym w tej dziedzinie wiedzie Brazylia, jej produkcja w 2007 r. wyniosła 547 milionów ton trzciny cukrowej (wzrost o ponad 15% w stosunku do roku poprzedniego), spośród której 46% przeznaczone został na produkcję etanolu (około 21,3 miliardów litrów). Dane z 2007 r. wskazują, że przeszło 85% spośród nowo sprzedanych samochodów (63 różne modele) jeździ na bioetanolu, zaś zdaniem tamtejszego rządu do 2016 r. wyprą one całkowicie te napędzane tradycyjnie.
Widać zatem wyraźnie, że na rynku zaczyna tworzyć się nowy trend, na którym skorzystać mogą zarówno producenci jak i inwestorzy posiadający w swoich portfelach instrumenty powiązane z tym surowcem.

Ze względu na swój spożywczy charakter nie podlega on trendom koniunkturalnym a popyt na niego jest stosunkowo stabilny. Jego potencjał leży w możliwości zastosowania go jako źródła paliwa. W 2007 zaobserwować mogliśmy spadek zainteresowania tym surowcem, u którego podstaw leży większy udział kukurydzy jako źródła biomasy, co zaowocowało spadkiem cen. Jednak ta tendencja ma duże szanse na poprawę, gdyż w tej chwili panuje swoisty kukurydziany boom, który ze względu na niewielki potencjał dalszego wzrostu (przez zbyt dużą produkcję kukurydzy cierpią inne rośliny uprawne) z czasem zacznie się zmniejszać ustępując pola cukrowi.
Potwierdzeniem tej tezy jest wzrost ceny cukru jaki miał miejsce na przełomie 2007 i 2008 r. kiedy wzrosła ona z 10 do 14 centów za funt w niespełna 2 miesiące. Dalsza zwyżka w długim terminie jest również bardzo prawdopodobna, zdaniem analityków Morgan Stanley spodziewać możemy się nawet 50% wzrostu w ciągu najbliższych trzech lat.

Zobacz również: