Inwestycje w pióra wieczne

21 października 2009 r.

Niepewność na światowych rynkach finansowych skłania inwestorów do szukania innych niż tradycyjne sposoby lokowania kapitału. Obok najbardziej znanych alternatywnych klas aktywów, na popularności zyskują inwestycje niszowe. Przyjrzyjmy się jak wygląda wąski segment inwestycji emocjonalnych - inwestycje w pióra wieczne.

Rynek przedmiotów kolekcjonerskich jest coraz częściej traktowany już nie tylko jako hobby, lecz jako kolejny sposób na zarabianie. Charakteryzuje się kilkoma ogólnymi zasadami działania odnoszącymi się praktycznie do każdego jego segmentu. Trzeba pamiętać o niskiej jego płynności, co powoduje trudności z wyjściem z tego typu inwestycji. Mała płynność sprawia również, iż nie można w dobry sposób porównywać konkretnych transakcji, a zatem ciężko o prawidłową wycenę. Słaba przejrzystość rynku oraz problemy z dostępem do informacji o transakcjach powodują, iż niezmiernie trudno przewidywać aktualnie panujące trendy. Dominującą rolę odgrywają kupujący, w związku z tym to oni decydują za ile są chętni nabyć dany przedmiot, co powoduje kłopoty ze sprzedażą po satysfakcjonującej cenie. Wszelkie inwestycje tego typu mają długie horyzonty czasowe. Nie można zapomnieć o podmiotach jakie tutaj występują, czyli o kolekcjonerach i inwestorach. Kolekcjonerzy bardzo rzadko pozbywają się swoich egzemplarzy a często są w stanie zapłacić dużo więcej niż wynika to z rozsądnej wyceny. Może to być poważnym utrudnieniem dla inwestorów, którym sprawia to kłopot z nabyciem danych egzemplarzy. Wszystkie te czynniki przyczyniają się do tego, że takie inwestycje obarczone są wyższym ryzykiem, ale jednocześnie dają możliwości na uzyskanie wyższych stóp zwrotu.

Natomiast rynek piór posiada pewne specyficzne cechy. Przede wszystkim najlepszym rozwiązaniem jest inwestowanie w dobrze przemyślane kolekcje, co powoduje większe szanse na szybsze zyskiwanie na wartości posiadanych zbiorów, niż inwestowanie w pojedyncze egzemplarze, które w żaden sposób nie są ze sobą powiązane. Rynek piór wiecznych składa się z dwóch segmentów. Pierwszym są stare limitowane egzemplarze. Drugim są współcześnie produkowane pióra. Oczywiście zgodnie z jedną z głównych zasad ekonomii, która mówi, iż dobro rzadkie zyskuje na wartości wraz ze spadkiem jego dostępności, lepszą alternatywą wydaje się być inwestowanie właśnie w stare egzemplarze. Jednak nie jest to takie proste, szczególnie w Polsce, gdzie dostępność takich produktów jest stosunkowo ograniczona. W związku z tym początkującym inwestorom zaleca się jednak budowanie kolekcji z nowo produkowanych piór. Głównymi czynnikami wpływającymi na cenę nie są tylko popyt i podaż. Należy jeszcze uwzględnić wartość sentymentalną, która oczywiście jest subiektywna i ciężko ją zmierzyć. Zatem właściwe określenie ceny jest rzeczą stosunkowo skomplikowaną.

Rozpoczynając budowanie kolekcji piór należy pamiętać, iż coraz bardziej liczą się luksusowe materiały, jakich użyto do produkcji, perfekcja wykonania a co chyba najważniejsze szczególnie marka producenta. Budowana kolekcja powinna być spójna pod względem kryterium doboru poszczególnych egzemplarzy. Pozwoli to na zbudowanie ciekawego zbioru, który w przyszłości ma szansę na zwiększenie swojej wartości. Jak to bywa w przypadku przedmiotów kolekcjonerskich nikt nie jest w stanie określić optymalnej ilości piór jaka powinna wchodzić w skład danej kolekcji. Trzeba jednak pamiętać, iż w przypadku tego typu inwestycji liczy się bardziej jakość a nie ilość. Dobrym rozwiązaniem może okazać się kolekcjonowanie piór tej samej marki, które nabywa się w kolejnych okresach. Pozwala to na prześledzenie zmian w preferencjach producentów, co z pewnością przyczyni się do zwiększenia atrakcyjności posiadanego zbioru.

Inwestycje emocjonalne ze względu na swoją specyfikę wymagają włożenia pewnego wysiłku w celu nabycia danego egzemplarza. Nie można tutaj mówić o rynku na kształt giełdy, gdzie wystarczy posiadać rachunek w biurze maklerskim aby nabyć papiery wartościowe. Przedmioty kolekcjonerskie nabywa się w różnych miejscach. Jeśli chodzi o pióra, to nowe egzemplarze można nabyć w sklepach, szczególnie z biżuterią lub zegarkami, gdzie często są one uzupełnieniem oferty. Na zachodzie Europy organizowane są tzw. „pen show”, a wiec tematyczne imprezy, gdzie spotykają się kolekcjonerzy. Jest to oczywiście okazja do wymiany podglądów oraz nabycia ciekawych egzemplarzy na rynku wtórnym. Jednak w Polsce nie ma mowy o występowaniu imprez organizowanych z podobnym rozmachem. Z pewnością dobrym miejscem na zakupy może okazać się internet i wszelkiego rodzaju aukcje. Jednak tutaj trzeba uważać na nieuczciwych sprzedawców, którzy w nieuzasadniony sposób mogą zawyżać ceny.

Charakterystyka rynku dóbr inwestycyjnych wymaga podania przykładów transakcji w celu jego lepszego zobrazowania. Najwyższe ceny uzyskują limitowane serie kolekcjonerskie. Pióra pochodzące z takiej produkcji są oznaczone kolejnymi numerami. Poza tym producenci gwarantują, że po zakończeniu produkcji danej serii nie wyprodukują więcej piór tego typu, ponieważ narzędzia użyte do produkcji danej serii są niszczone. Ceny na tym rynku zaczynają się od kilku tysięcy złotych. Jako przykład może posłużyć seria Agata Christie firmy Montblanc oraz Queen Elizabeth Golden Jubiler firmy Parker. Dużym zainteresowaniem cieszy się bardziej współczesne pióro Graf von Faber Castell - Pen of the Year 2007. Każdy taki egzemplarz jest pakowany w ekskluzywną kasetkę wraz z dołączonym folderem oraz certyfikatem. Jednak jednym z najdroższy piór świata o wartości 125 tys. USD jest pióro firmy Montblanc. Na złotej obsadce znajduje się dokładnie tyle brylantów, ile metrów ponad poziom morza wznosi się szczyt Mont Blanc.

Wśród polskich kolekcjonerów transakcje mają zdecydowanie mniejszą skalę. Jeżeli chodzi o rynek nowych piór to najszersza oferta prezentowana jest w sklepach internetowych. Ceny tutaj wahają się od kilku do kilkunastu tysięcy złotych za egzemplarz. Oczywiście zdarzają się pióra za kilkadziesiąt tysięcy. Jako przykłady można wymienić Pióro Conway Stewart Romanoff za blisko 11 tys. zł czy pióro Aurora PAPA za ponad 8 tys. zł, którego stalówka zrobiona jest z 18 karatowego złota. Edycja tego pióra obejmuje 1919 sztuk na całym świecie. Bardzo poszukiwane są egzemplarze piór wyprodukowane przez pierwszą polską firmę tego typu – Kawuska. Jednak są one bardzo trudne do zdobycia, ze względu na to, że fabryka ta została zniszczona podczas II wojny światowej. Główny wtórny rynek obrotu piórami w Polsce to oczywiście aukcje internetowe. W 2008 roku na najpopularniejszym portalu aukcyjnym doszło do kilkuset transakcji piórami. Niestety nie można tutaj mówić o spektakularnych wydarzeniach. Ceny wahały się od stu do kilku set złotych.

Inwestowanie w pióra jest stosunkowo mało znane w Polsce. Samo kolekcjonowanie piór nie jest jeszcze popularnym hobby w związku z czym ciężko jest mówić o rynku piór jako o dobrach inwestycyjnych. Świadczyć może o tym również to, iż w naszym kraju bardzo rzadko odbywają się imprezy przeznaczone dla kolekcjonerów. Z pewnością segment ten ma szanse na rozwój w przyszłości. Sprzyjać mu powinno bogacenie się społeczeństwa. W związku z tym pióra jako dość specyficzne przedmioty powinny być coraz bardziej popularne. Odpowiednio dobrane świadczą o pozycji właściciela, a niektórzy twierdzą, iż powinny one nawet pasować niczym strój. Każde wydarzenie odpowiedniej rangi i podpisy z tym związane wymagają odpowiedniej oprawy w postaci pióra. W związku z tym inwestycje tego typu powinny przede wszystkim sprawiać przyjemność, a w dalszej kolejności być traktowane jako sposób na szybkie zyski.

Jeżeli ktoś rzeczywiście chciałby traktować pióra w kategorii tylko produktów inwestycyjnych powinien dokładnie poznać ten rynek i zebrać jak najwięcej informacji na temat jego funkcjonowania. Niestety nie będzie to takie proste ponieważ rynek ten nie jest jakoś specjalnie zorganizowany. Nie ma zatem mowy o występowaniu przykładowo indeksu, który pomógłby zobrazować aktualnie panujące trendy. W przypadku nabycia pierwszego pióra, należy zapoznać się z jak największą ilością dostępnych informacji, które pomogą określić czy dana inwestycja ma szansę na dodatnia stopę zwrotu oraz przyczynią się do właściwego oszacowania ryzyka.

Czytając opinie kolekcjonerów można zaryzykować stwierdzenie, iż pióra w Polsce są drogie. Jako przyczynę podaje się małą dostępność limitowanych egzemplarzy oraz nieuczciwych sprzedawców, którzy w nieuzasadniony sposób zawyżają ceny. W związku z tym trzeba się na prawdę dobrze znać na piórach, aby osiągać sukcesy na tego typu inwestycjach. Nieprofesjonalni inwestorzy na tym rynku w wyborze piór powinni się kierować tym czy posiadanie konkretnego egzemplarza sprawia im przyjemność. Takie podejście do sprawy spowoduje, że nawet jeśli nie osiągnie się zawrotnych zysków to pozostanie duma z bycia właścicielem unikatowego egzemplarza czy też całej kolekcji.