 |
 |
 |
 |
 |
|
|
|
|
|
Charakterystyka produktów strukturyzowanych opartych na opcjach binarnych wymaga wcześniejszego wyjaśnienia zasad działania tego rodzaju instrumentów. Opcje egzotyczne mają bardzo indywidualny charakter. Z tego względu w literaturze nie występuje jednoznaczna definicja tego typu instrumentów. Przyjmuje się, iż opcje egzotyczne są pewną modyfikacją opcji standardowych. Łamana jest tutaj przynajmniej jedna z podstawowych zasad: dotyczących daty wygaśnięcia, ceny opcji, ceny realizacji czy też rodzaju instrumentu bazowego, obowiązujących w standardowych kontraktach opcyjnych. Uproszczając można stwierdzić, iż każda opcja nie będąca opcją standardową uznawana jest za opcję egzotyczną.
Opcje binarne należą do grupy najbardziej popularnych opcji egzotycznych. Cechą charakterystyczną tych instrumentów jest z góry określony dochód. Funkcja wypłaty jest zerojedynkowa – otrzymuje się określony dochód lub ponosi stratę w wysokości ceny opcji (premia opcyjna). Wypłata z opcji binarnej może mieć postać albo ustalonej z góry ilości gotówki (cash-or-nothing), albo aktywów bazowy lub nic (asset-or-nothing). Standardowa opcja binarna jest rodzajem zakładu między nabywcą a wystawcą. Inwestor zajmujący długą pozycję w opcji call zakłada, iż kurs instrumentu bazowego w dniu wygaśnięcia opcji będzie wyższy od kursu realizacji. Nie ma znaczenia, o ile będzie wyższy. Liczy się tylko to, aby kurs aktywa bazowego przekroczył kurs realizacji opcji w dniu jej wygasania. Z kolei inwestor, który otworzył długą pozycję w opcji put sądzi, że kurs aktywa bazowego znajdzie się poniżej ceny wykonania. Profile wypłaty zaprezentowane są na poniższych rysunkach:
.
Źródło: Opracowanie własne
Kwotowanie opcji binarnych następuje poprzez podanie stopy wypłaty. Jeżeli wypłata dochodu z opcji ma wartość pieniężną to jej poziom otrzymujemy poprzez przemnożenie ceny opcji (premii opcyjnej) i kwoty wypłaty. Dla potrzeb analizy profili wypłaty zostało przyjęte, iż stopa wypłaty jest większa od 2. W lepszym wyjaśnieniu działania stopy wypłaty warto posłużyć się przykładem. Inwestor zajmuje długą pozycję (long call) w opcji binarnej kupna na indeks WIG20. Kurs realizacji tej opcji to poziom 2000 pkt. Cena tej opcji to 300 zł (premia opcyjna), a dochód inwestora to 1000zł, jeżeli w dniu realizacji opcji indeks przekroczy poziom 2000 pkt. Wynika z tego iż stopa wypłaty to 3,33 ( 300*3,33 = 1000). Jeżeli indeks nie przekroczy poziomu 2000 pkt. to wystawca opcji zarobi premie opcyjną w wysokości 300 zł, a inwestor nabywający opcję zanotuje stratę w wysokości ceny opcji – 300 zł. Poziom stopy wypłaty wyznaczany jest na podstawie prawdopodobieństwa zdarzenia polegającego na osiągnięciu przez instrument bazowy poziomu jaki jest zawarty w kursie realizacji opcji binarnej. Jeżeli zdarzenie takie jest mało prawdopodobne to poziom wypłaty będzie stosunkowo wysoki. Jeżeli natomiast zdarzenie to jest wysoce prawdopodobne, to poziom wypłaty będzie stosunkowo niski. Przy zdarzeniach niemal pewnych stopa wypłaty może sięgnąć 1,001 premii opcyjnej.
Opcje binarne możemy podobnie jak zwykłe opcje standardowe podzielić na opcje europejskie oraz amerykańskie. W przypadku opcji europejskich cenę rynkową aktywu bazowego odnosimy do kursu realizacji w momencie wygaśnięcia opcji. Nie jest zatem istotne to, co działo się z ceną instrumentu bazowego w ciągu życia opcji.
Sytuacja jest inna w wypadku opcji amerykańskich. Jeśli opcja przynajmniej w jednym momencie była in-the-money, wystawca zobowiązany jest do spełnienia świadczenia wobec nabywcy. Dochód z opcji może być wypłacony bezpośrednio po osiągnięciu odpowiedniego poziomu przez instrument bazowy lub dopiero w dniu rozliczenia opcji. W pierwszym przypadku instrumenty te nazywane są amerykańskimi opcjami binarnymi płatnymi przy uderzeniu (ang. at hit American binary options), w drugim - amerykańskimi opcjami binarnymi płatnymi przy wygaśnięciu (ang. at expiry American binary options).
W produktach strukturyzowanych, które charakteryzują się przewidywalnym i dokładnie określonym wynikiem końcowym inwestycji z powodzeniem mogą zostać wykorzystane opcje binarne. Jeżeli zostałby zbudowany produkt, który miałby gwarancję 100% zainwestowanego kapitału, a zysk jego uzależniony byłby od wzrostu wartości indeksu WIG20 to zajecie pozycji long call na opcji binarnej przez podmiot tworzący ten produkt może być ciekawym rozwiązaniem. W takim produkcie można byłoby przewidzieć dokładny zysk jaki osiągnie „struktura” jeżeli indeks przekroczy założony poziom. Oczywiście w tym wypadku opcja binarna ma zarówno swoje mocne jak i słabe strony. Z pewnością poprzez jej zakup można dokładnie określić ile zarobi inwestor na produkcie strukturyzowanym jeżeli indeks przekroczy odpowiedni poziom. W związku z tym nie interesuje go, czy to będzie przekroczenie o jeden punkt czy też o kilkaset punktów. W tym miejscu jednak uwidacznia się słaba strona produktu opartego na opcji binarnej. Inwestor nie może uczestniczyć w całym wzroście indeksu jaki może mieć miejsce. Dzięki zastosowaniu opcji binarnych możemy zarabiać zarówno na wzroście indeksu jak również na jego spadkach.
Należy pamiętać, iż produkty strukturyzowane konstruowane są przez specjalistyczne firmy. W związku z tym przy budowie tego typu instrumentów pobierają one prowizje. Powoduje to, iż zysk potencjalnych inwestorów lokujących kapitał w „struktury” będzie odpowiednio niższy. Z opisanego wyżej sposobu konstruowania produktów strukturyzowanych wynika, iż nie jest to bardzo skomplikowany proces. Zatem nasuwa się pytanie czy samemu nie można byłoby zakupić obligacji zerokuponowej oraz na przykład opcji binarnej na indeks WIG20? Niestety nie jest to takie proste. Obecnie dostęp do tego typu instrumentów maja przede wszystkim duzi inwestorzy finansowi, dla których bardzo często są tworzone specjalne opcje, które są „szyte na miarę”. W grę wchodzi również oczywiście efekt skali. Instytucje finansowe są w stanie dokonać transakcji przy wysokim nominale.
Opcje binarne stanowią ciekawą alternatywę w inwestowaniu kapitału. Niewątpliwie na przeszkodzie w ich rozwoju stoi mała dostępność tego typu instrumentów dla inwestorów indywidualnych. Jednak z powodzeniem mogą one być wykorzystywane w konstruowaniu produktów strukturyzowanych, o które w Polsce jest już zdecydowanie łatwiej.